In het Drentse plaatsje Peize bezorgt een verwarde huiseigenaar zijn buren veel overlast. Hij veroorzaakt ernstig brandgevaar door gasflessen open te draaien en vuur bij het gas te laten. De man bedreigt en verwondt omwonenden en slaat een agent met een bijl. Hij zit hiervoor korte tijd vast. De buurt wil dat de ‘gasman’ niet terugkeert naar zijn woning. De burgemeester zegt niets te kunnen doen.
De oplossing van de Vereniging Eigen Huis (onteigenen via de rechter) lijkt onmogelijk.
Wat dan wel te doen? Er zijn drie opties:
1. De burgemeester kan wellicht de woning sluiten op grond van art. 174a Gemeentewet. Voor sluiting moet de openbare orde verstoord worden door gedrag in de woning. Deze verstoring moet een ernstig gevaar opleveren voor de veiligheid en de gezondheid van omwonenden. Deze eisen worden zeer streng beoordeeld door de Afdeling Bestuursrechtspraak.
2. Als sluiting geen optie is, kan een creatieve oplossing wellicht via de burgerlijke rechter worden gezocht. De burgemeester kan aan de civiele rechter (art. artikel 3:305b BW en art. 6:162 BW) verzoeken om de man te verbieden de woning opnieuw te betrekken. In zo’n procedure komt de gemeente vertegenwoordigd door de burgemeester op voor de belangen van de buurtbewoners.
3. De buurt kan ook zelf een rechtszaak aanspannen. Het lijkt mogelijk dat de rechter mensen (tijdelijk) het gebruik van hun eigen koopwoning ontzegt.
mr. Michel Vols
